Archieven

 

Uw zoekacties: Wapenalbum van familiewapens Bommelerwaard, 1300-1850

3122 Archief van het gemeentebestuur van Rossum, 1955 - 1970

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Gemeente rossum
2. Archief
3. Inventarisatie
3122 Archief van het gemeentebestuur van Rossum, 1955 - 1970
Inleiding
3.
Inventarisatie
Het geïnventariseerde archiefblok begint na de gemeentelijke herindeling per 1 juli 1955. Bij die gelegenheid werden de archieven van de voormalige gemeenten Rossum en Hurwenen afgesloten en werd een nieuw archief opgezet. Het eindjaar van het blok, 1970, is gekozen uit praktische overwegingen zoals de hoeveelheid te bewerken archiefbescheiden in relatie tot de beschikbare tijd. Het blok was door de administratie bij het opzetten van het semi-statisch archief niet apart gehouden. Tijdens de inventarisatie is pas het onderscheid gemaakt tussen de blokken 1955-1970 en 1971-1990. Dossiers, die vóór 1 januari 1971 beginnen, maar niet afgesloten zijn voor die datum, zijn niet in deze inventaris verwerkt. Ze zullen te zijner tijd in de inventaris van het volgende blok worden opgenomen. 27) Wel is hier en daar in de inventaris verwezen naar enkele belangrijke archiefbestanddelen die beginnen voor of tijdens de hier beschreven periode en doorlopen tot na 1970. 28)
In deze inventaris zijn ook archiefbescheiden opgenomen die beginnen vóór de aanvang van het blok en zijn afgesloten gedurende de periode waarover de inventaris handelt. Aangezien het archief in 1955 opnieuw werd opgezet betreft het hier slechts enkele stukken.29) Ze handelen over zaken die weliswaar door een van de beide oude gemeenten zijn opgestart, maar waarbij het zwaartepunt voor wat betreft de behandeling heel duidelijk ligt bij de nieuwe gemeente Rossum. 30)
Naar stukken die gedeeltelijk handelen over de periodes vóór 1955 of ná 1970 zal worden verwezen in de nog te vervaardigen inventarissen van de archieven of archiefblokken uit die tijd. Daarom is er van af gezien om in de titel van deze inventaris de jaartallen van voor en na de aanvang van het blok tussen haakjes te vermelden.
Dossiers van medewerkers en functionarissen die vanuit de oude gemeenten Rossum en Hurwenen overgingen naar de nieuwe gemeente, zijn in 1955 geplaatst in het archief van de nieuwe gemeente. Bij deze inventarisatie is besloten die dossiers te splitsen in een gedeelte tot aan de herindeling in 1955, dat is teruggeplaatst in de afgesloten archieven van de oude gemeenten, en een gedeelte van ná 1955. Overigens zijn ook hierbij over en weer verwijzingen geplaatst.
De omvang van het archiefblok bedroeg bij aanvang van de inventarisatie circa 30 strekkende meter. Na opschoning en inventarisatie beslaat het nu nog ongeveer 22 strekkende meter. Daarbij moet in aanmerking worden genomen dat reeds voor de inventarisatie diverse malen stukken uit het blok werden vernietigd.
De bij het begin van de inventarisatie aangetroffen dossiervorming en -ordening was slecht en de dossierinventaris was onvolledig bijgehouden. Veel dossiers waren incompleet en vaak meer onderwerpsmappen dan enkelvoudige dossiers of verzameldossiers. Voor zover mogelijk werd de dossiervorming tijdens de inventarisatie verbeterd. Te ruime onderwerpsmappen werden gesplitst. Het was echter ondoenlijk om alle mappen tot enkelvoudige dossiers uit te splitsen. Voorzover de 'dossiers' niet te ruim waren en de beschrijvingen voldoende duidelijk en wederzijds exclusief, is de oude ordening gehandhaafd. Gezien het voorstaande is er voor gekozen om in de inventaris de redactionele vorm 'dossier(s) inzake' niet te gebruiken, maar zo consequent mogelijk te kiezen voor de aanduiding 'stukken betreffende'.
De administratie hield aparte series bij van dossiers van verleende bouwvergunningen en hinderwetvergunningen. Deze dossiers waren niet alleen van een codegetal voorzien, maar ook van een afzonderlijke doorlopende nummering. De series zijn gehandhaafd in deze inventaris, met dien verstande dat de dossiers, om misverstanden te voorkomen, wel zijn opgenomen in de doorlopende nummering. De beschrijvingen zijn opgenomen een afzonderlijke database van alle bij het Streekarchief Bommelerwaard aanwezige bouw- en hinderwetvergunningen. Naar die database wordt in deze inventaris verwezen.
De dossiers inzake aan- en verkopen van onroerende goederen bleken in diverse dossiers door elkaar te zijn geplaatst. Gekozen is om aparte chronologische series te maken van dossiers over de aankopen en de verkopen.
Voor wat de hoofdindeling betreft is in deze inventarisatie een tweedeling gemaakt naar organisme en taakuitvoering. Een onderverdeling die voor zaaksgewijs geordende moderne archieven het meest voor de hand ligt en goed aansluit bij de indeling van de Basisarchiefcode van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De stukken van algemene aard, zoals de notulen van de vergaderingen van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders zijn opgenomen op dezelfde plaats in de inventaris als waaronder ze ook door de administratie waren opgenomen in de Basisarchiefcode. Zo werd de door de administratie gecreëerde oude orde gerespecteerd. Deze keuze houdt uiteraard niet in dat het algemene karakter van dergelijke stukken, handelende zowel over organisme als over taakuitvoering, wordt ontkend. 31)
Alhoewel wordt beseft dat ambtenaren van de burgerlijke stand een aparte positie innemen en ten aanzien van het opmaken van de akten van de burgerlijke stand niet ondergeschikt zijn aan het gemeentebestuur, zijn die akten niet beschouwd en behandeld als een apart archief, maar als een onderdeel van het archief van de secretarie. Daarbij heeft de doorslag gegeven dat deze ambtenaren worden benoemd, betaald en ontslagen door de gemeente en dat een van de in duplo opgemaakte registers van de burgerlijke stand bestemd is om bij de gemeente te blijven berusten.
Gezien de beperkte omvang van het geïnventariseerde archiefblok, was het vaak niet zinvol om bij het onderdeel Taakuitvoering de hoofdrubrieken nader onder te verdelen. De beschrijvingen zijn binnen de rubrieken steeds strikt chronologisch geplaatst.
Deze inventaris is tot stand gekomen in het kader van de cursus 'Voortgezette Vorming Archiefbeheer' van de S.O.D., cursusjaar 1991-1992. Voor het mogelijk maken van deze inventarisatie wil ik graag mijn dank uitspreken aan het gemeentebestuur van Rossum, mijn collega's, de docenten van de V.V.A-opleiding en vooral aan mijn mentor, J.J.A. Buylinckx, streekarchivaris van de Bommelerwaard.
4. Overbrenging en openbaarheid
Noten
1. Streekarchief Bommelerwaard (SAB), Archief van de gemeente Rossum 1810-1955 (GAR 1810-1955), raadsnotulen 21-5-1948.
2. SAB, GAR 1810-1955, raadsnotulen en stukken betreffende de herindeling.
3. Uiteindelijk wordt dit gebied per 1 januari 1958 bij de gemeente Rossum gevoegd op basis van de Wet tot 'wijziging van de grens tussen de provinciën Gelderland en
Noordbrabant' van 23-7-1957, Stbl. 314. Zie ook inventarisnummer 3122/4.
4. SAB, Archief van de gemeente Hurwenen 1821-1955 (GAHu 1821-1955), ongeïnventariseerd, raadsnotulen en dossier -2.07.1 (herindeling).
5 . SAB, GAHu 1821-1955, stukken betreffende de herindeling.
6. Nummer 3122/29.
7. Voor overzichten van gemeentelijke bestuurders en functionarissen zie de bijlagen bij de inleiding.
8. Nummer 3122/34.
9. Nummer 3122/43.
10. Nummer 3122/44.
11. Nummer 3122/45.
12. Nummer 3122/38.
13. Nummer 3122/1050.
14. Nummers 3122/55, 3122/57 en 3122/69.
15. Nummer 3122/69. De financiële nood had soms wat vreemde consequenties. Zo kon de gemeenteraad na het vertrek van burgemeester Sloots in 1967 diens afscheidsgeschenk, bestaande uit twee herten, niet accepteren omdat geen geld kon worden vrijgemaakt voor de aanleg van een hertenkamp. Pas na particulier initiatief kon een half jaar later een klein hertenkamp worden geopend in het park bij het gemeentehuis (Nummer 3122/89).
16. Zie voor uitgebreide informatie over de gemeentenamen, gemeentewapens, gemeentevlaggen en burgemeesterskettingen: S. Dumont en M. Kleijnen, 'Van wege den koning'. Gemeentewapens en plaatsnamen in de Bommelerwaard, Zaltbommel 1992, p.100-110.
17. Nummer 3122/2.
18. Nummers 3122/404-3122/410.
19. Nummer 3122/1048.
20. Aangezien het struktuurplan ná 1970 tot stand is gekomen, zullen de stukken hierover worden beschreven in het archiefblok 1971-1990.
21. Nummers 3122/6 en 3122/49.
22. Nummer 3122/94.
23. Van de genoemde vernietiging van stukken in 1969 en 1977 werd weliswaar aantekening gehouden in de dossierinventaris, maar er werden geen verklaringen van opgemaakt.
24. De selectie vond plaats op basis van de Lijst van voor vernietiging in aanmerking komende bescheiden uit de archieven van gemeentelijke en intergemeentelijke organen, dagtekenende van na 1850, zoals die werd vastgesteld bij gemeenschappelijke beschikking van de ministers van Welzijn Volksgezondheid en Cultuur d.d. 24-8-1983 en Binnenlandse Zaken d.d. 7-11-1983. Van de vernietiging werden verklaringen opgemaakt met als bijlagen specificaties van de vernietigde stukken of met meer globale verwijzingen naar categorieën van stukken uit bovengenoemde lijst. De verklaringen en bijlagen zijn opgenomen in het archiefblok 1971-1990.
25. Rubriek 2.11.2.
26. Nummer 3122/1049. Er werden 170 woningen overgedragen aan de woningstichting. Een overzicht van de complexen bevindt zich in dit inventarisnummer.
27. Zo is bijvoorbeeld in deze inventarisatie het personeelsdossier van gemeentesecretaris C.H. van Maanen niet opgenomen. Hij werd in 1942 secretaris en ontvanger van de
toenmalige gemeente Hurwenen en was van 1955 tot en met 1979 secretaris en ontvanger van Rossum. Om dezelfde reden is het persoonsdossier van P.H. Pols, burgemeester van 1968 tot 1980, niet in deze inventaris opgenomen.
28. Dat is gedaan met behulp van zogenaamde 'blanco-nummers' of met verwijzingen in notabene's. Zie bijvoorbeeld de persoonskaarten in rubriek 2.4 en de woningkaarten in rubriek 2.7.1.
29. Bijvoorbeeld inventarisnummers 3122/336-3122/341.
30. Bijvoorbeeld inventarisnummer 3122/87.
31. J. Fox, Fouten bij het inventariseren van archieven, bittere ervaringen door een examinator opgedaan, in: Nederlands Archievenblad, 77(1973)327-337. J.J.A. Buylinckx, P.J. Margry en A. van der Ploeg, Theorieboek VVA, Haarlem 1992, p.95-98.
32. Archiefwet 1962, artikel 7 lid 1.
33. Nummers 3122/43-3122/45, 3122/77-3122/85, 3122/1146-3122/1148, 3122/1155, 3122/1165-3122/1173 en 3122/1183-3122/1186.
34. Nummers 3122/317-3122/325.
Literatuur
E.P. de Booy (e.a. red.), Lexicon van Nederlandse Archieftermen, 2e druk, 's-Gravenhage 1991.
Beekhuis, Max en Bob de Graaff (red.), BVD-dossiers vernietigd? Het selectiebeleid t.a.v. persoonsdossiers berustend bij de overheid, 's-Gravenhage 1991.
Brokken, H.M., J.O. van de Vegte en A.J.M. den Teuling, Inventariseren van archieven, 's-Gravenhage 1984 (syllabus V.V.A.-opleiding).
Buylinckx, J.J.A., P.J. Margry en A. van der Ploeg, Theorieboek VVA, Haarlem 1992, p.95-98.
Buylinckx, J.J.A., Inventaris van het archief van de gemeente Nederhemert 1811-1955, Zaltbommel 1990 (Bommelerwaardse Bronnen, deel 10).
Dumont, S. en M. Kleijnen, 'Van wege den koning'. Gemeentewapens en plaatsnamen in de Bommelerwaard, Zaltbommel 1992, p.100-110.
Fox, J., Fouten bij het inventariseren van archieven, bittere ervaringen door een examinator opgedaan, in: Nederlands Archievenblad, 77(1973)327-337.
Meerendonk, H.J. van, Handleiding voor selektie en vernietiging van archiefbescheiden, 's- Gravenhage 1985.
Nienes, A.P. van, Algemeen beheer van semi-statische archieven, 's-Gravenhage 1982 (syllabus V.V.A.-opleiding).
Otten, F.J.M. en R.L. Koops, Archiefinventarisatie. Het beschrijven van archiefbestandelen, 's-Gravenhage 1984 (syllabus V.V.A.-opleiding).
Bijlagen Inleiding
Door het plaatsen van het jaartal 1970 tussen vierkante teksthaken wordt aangegeven dat iemand ook na dat jaar in funktie bleef.
1. BURGEMEESTERS 1955-1970
A.F. van Goelst Meijer 1955 - 1957 1)
H. Sloots 1957 - l967
H. Wolters 1967 - 1968
P.H. Pols 1968 - [1970]
2. WETHOUDERS 1955-1970
H.W. van Heel 1955 - [1970] 2)
G.G.B. Donkersloot 1955 - 1962
C. Hakkert 1962 - 1965
A. van Zuidam 1965 - 1970
J.C. de Zwart 1970 - [1970]
3. RAADSLEDEN 1955-1970
H.L. van der Kaaij 1955 - 1958 3)
C. Beenen jr. 1955 - 1962 4)
G.G.B. Donkersloot 1955 - 1962
J. Huibertse 1955 - 1966 5)
A.J.G. van den Dungen 1955 - [1970] 6)
H.W. van Heel 1955 - [1970] 7)
H. Wijgerse 1956 - 1958
A. van Zuidam 1958 - 1962, 1965 - 1970
G.H. van der Zalm 1958 - 1970
C. Hakkert 1962 - 1965
J.C. de Zwart 1962 - [1970]
W. van der Zalm 1962 - [1970]
J. Verhoeven 1966 - [1970]
E.W. Cretier 1970 - [1970]
A. Verbeek 1970 - [1970]
4. SECRETARIS EN ONTVANGER 1955-1970
C.H. van Maanen 1955 - [1970] 8)
5. AANTAL INWONERS 1954-1970
Voor zover mogelijk is het aantal inwoners per 31 december vermeld, met uitzondering van 1955 waar het aantal is vermeld per 1 juli 1955 direct na de samenvoeging van Rossum en Hurwenen. De gegevens zijn ontleend aan de stukken over de bevolkingsstatistiek en de jaarrekeningen.
1954. 1561
1955. 2209
1956. 2224
1957. 2254
1958. 2284
1959. 2281
1960. 2301
1961. 2326
1962. 2322
1963. 2353
1964. 2390
1965. 2407
1966. 2403
1967. 2443
1968. 2521
1969. 2597
1970. 2612
-
NOTEN BIJ DE BIJLAGEN
1. Van Goelst Meijer was reeds burgemeester van de oude gemeente Rossum vanaf 1932. Daarnaast was hij van 1 oktober 1947 tot 16 januari 1949 waarnemend burgemeester en vanaf 16 januari 1949 tot 1 juli 1955 burgemeester van de gemeente Hurwenen.
2. Ook wethouder van de gemeente Hurwenen vanaf 1953.
3. Ook raadslid van de oude gemeente Rossum vanaf 1949.
4. Ook raadslid van de gemeente Hurwenen vanaf 1949 en wethouder vanaf 1953 tot aan de opheffing per 1 juli 1955.
5. Ook raadslid van de oude gemeente Rossum van 1931-1943 en 1949-1955.
6. Ook raadslid van de gemeente Hurwenen van 1940-1949 en vanaf 1953 tot aan de opheffing op 1 juli 1955.
7. Ook raadslid van de gemeente Hurwenen vanaf 1946 tot aan de opheffing op 1 juli 1955.
8. C.H. van Maanen was vanaf 1942 tot aan de herindeling per 1 juli 1955 gemeentesecretaris en gemeente-ontvanger van Hurwenen. Hij werd dat ook van de nieuwe gemeente Rossum en bleef dat tot 1979.
Inventaris

Kenmerken

Status toegang:
Definitieve toegang / toegang afgerond
Verversingsgraad:
onregelmatig
Taal:
Nederlands
Openbaarheid:
Onbeperkt
Omvang in meters:
14,12