Wij . Johan here tot Culenborch Ther Lecke ende tho Buesinchem. Doen kond allen luden ende bekennen mit desen tegenwoirdigen brieve . Dat wij bij Rade ende goitduncken ons liefs soens . Gherijts van Culenborch here ten Weerde Ende bij onsen lieven maghen ende vrunden.
Ende voirt bij onsen ghemenen gherichte onser stat van Culenborch Ghegeven hebben ende geven voir ons ende voir alle onse nakomelingen Onsen getruwen Borgeren ondersaten ende goiden luden die gheseten ende woenachtich sijn binnen onser stat voirscreven Ende in onsen lande ende
heerlicheden ons gerichts ende scependoms tot Culenborch die nu sijn ende namaels wesen zellen Alsulke rechten ende gewoenten ten ewigen daghen te hebben ende te behouden als hier nae bescreven stait Beheltlic die aude hantvesten die sij hebben van ons ende van onsen zeligen voir vaderen
in alle hoire machten te bliven uutgenomen alsulke punten als in deser hantvesten anders verclaert sijn in hoirre machten te bliven. Ende mede behoudeliken altois den genen die inden lande van Bueren geseten sijn hoir rechten ende genechten nae uutwisinge der brieve die onse stat van
Culenborch ende die poirt van Bueren malcanderen ghegeven ende besegelt hebben Soe is te weten dat alle scepenbrieve van sculde verjaren zellen. Te verstaen wes scepenbrieve die men gemaect ende geloift heeft voir datum des briefs dair die betalinge af geleden sijn // Die maenrs
van dierre brieven zellen die mit recht manen binnen den naesten toe comende jaer Ende so voirt van Jair te jaer na den termijn der betalinge van alsulken scepen brieven voirseit die gemaect sijn ende noch gebueren zellen te vervolgen als gewoenlick is / Of sij souden dair en teijnden
verjaert ende van geenre machten wesen // Voirt alle scepen brieven van schulde die gemaickt ende gheloift sijn gemaect of geloift zellen warden, daer die dage af staen tot maninghen of tot wille des maenres die brieve sal men manen binnen den yersten jair na datum dierre brieven of sij souden
oick verjaert wesen // Voirt waert sake dat enigerhande sculde van scepen brieven verdedingt worden langer te staen dan voirscreven is / Dat en sal niet gescien dan bij wille den borger Ende dair af dan den principael brief mit enen transfixie brief doir steken van twe scepene besegelt
Ende so sal dien scepen brief in sijnre machten wesen ende bliven een Jair lanck dair nae Ende in dierre manyeren mach ment voirt van jaer te jaer verlengen / Ende so wat brieven drie werve also noit enen
transfixie doirsteken waren die zellen voir dan altois in hoirre machten
bliven ende niet verjaren // Voirt waire sake dat yement uutlendich wair die scepen brieven hadde of mit bestrafnissen aen quamen So mach sijn nagel naest of een ander die bevelinge dair af hadde of elk vanden gerichte als die dage der betalinge om gecomen waren Alsdan comen voir twe
scepene ende voldoen den uutlendigen van soe vele als die scepenbrieve in hielden Ende als dat gesciet wair so soude hij in sijnre machten staen te vervolgen of nemen een transfixie brief doirsteken als voirscreven is Ende soe voirt van Jaer te Jair dan niet versumelic te wesen aen sinen brieven
binnen Jaers nae sijnre kuemsten ende en teynden verjaert te wesen als voirscreven is // Voirt alle scepen brieven die gemaict sijn of zellen warden ende men niet ere manen en mach dan na dode der geenre die noch leefden die zellen in hoirre machten bliven apt sulke vorwarde
als die personen doot sijn dat mense dan manen sal ende mede voirt varen gelijc alst voir verclaert stait // Wair oic sake dat yement scepen brieve hadde ende die saikwonden ende borgen inden scependom tot Culenborch geen goit en hadden aen te richten Soe mach die maenre nochtant
een transficie brief dair op nemen van jair te Jair als voirscreven is of die brieve souden oick verjaren gelijc voir geruert stait // Voirt soe wanneer enige borgen gemaent ende uut beleyt worden soe mueghen sij wisen aen hoirs sacwonds goit ende anders nergens // Voirt vander stat
boeck en sal men geen plichten in scrtiven of maken daer af gesat worden Then sij dat enige scout mitten buergedinge als gewoelick is verwonnen worde dat sal in sinen auden rechten bliven // Mede so sellen die plichten verjaren als die scepen brieve gelijc voir bescreven
staet // Voirt nae dien dat men alle verdiende loen uut panden mach // Hier om yement die wat bescaide te maken of te doin Ende die gene daert aen bescaidt worde niet en voldeden Soe mach een ygelic dat voirt bescaden aen over anderen Ende wes hem dat meere coste sal men
den ghenen weder uut panden diet voir aen genomen had / het sij van dachueren bodeloen of in anderen saken // Voirt een ygelick die sijn lant verhuert / die mach twe pacht op sinen lande houden / van verleden pacht panden Den toe comende pacht besetten ende dair af mit
recht voirtvaren Ende want die lanthere sinen pacht die men hem sculdich is mit sinen ede houden mach voir den pechter nae uutwisinge der hantvesten Soe en sal oic geen lanthere den pechters hoger muegen af panden dan drie pacht Ende stait dat langer dat sal dan
voirt verjaren ten sij dat die lanthere des getuijch heeft van scepenen Ende waer enich lanthere uutlendich so zollent sijn maghe of vrunde doen of twe vanden gerichte In manijeren als voir verclaert staet vanden scepen brieven // Voirt so wair echscap is manne ende wijf daer
een van hem beiden gestorven waren die kijnder after lieten Ende welc van hem beiden die dan inden laetsten levende live gebleven waren sciftinge ende sceidinge vanden selven kijnderen geerdenof enich der kijnderen of zementlic een of mere also vele als dair waren van hoiren alderen
die dan inder tijt sijn Of die kijnderen van malcanderen dat soud men hem doen sonder vertreck biden scout ende scepene van s'heren wegen Ende oft gebuerde dat enich der kijnderen uutlendich wiren so soudt die nagel naest dair voir doin Ende of hijs niet en dede so soudt die
scout doin biden scepene van s'heren wegen sonder argelist // Voirt so wanneer dat also die boedel gesceiden worde als voirscreven is / soe en soude noch en mocht geen van dien kijnderen noch oick hoir alders hoirre geen die van hem in levende live gebleven wair op dien boedel daer na meer
kommers noch sculde brengen of maken dan mallic op sijns selfs goit // Wair oic sake dat die kijnderen te gader wouden bliven sitten of die alders mitten kijnderen dat mochten sij doin te wijningen ende te verlyes so dat gewoenlic is
gesceiden en worde als voirscreven is / ende die geen die in levende liven gebleven waren binnen den twe yerste jaren na der verstarfnissen geen sciftinge noch sceidinge en begeerden noch en deden so bleven sij te samen sitten en gemeinen boedel Ende dan en soud men hem dair nae geen rechten
vorder dair van doin sonder argelist Beheltelic waer een boedel is daer kijnder sijn ende vader of moeder enich van hem beiden storven daer en zellen die uutgehilicte kijnderen vander yerster doot niet bueren also ver als inden selven boedel enich kijnder gebleven sijn ongehilict
Voirt so wair in onser stat of heerlicheden voirscreven die wive onrust of kijf maecken mit scelde woirden of anders dair over tughen muegen manne ende oic vrouwen personen mer geen wive en zullen tugen over die mannen // Voirt worde yement vechtende in onser stat ende heerlicheden voirscreven die sijn boeten ende
zoene niet betalen en konde of verwissen die sal men opter poirten leggen ende gheven hem tethen water ende broit ter tijt toe dat hij sijn boeten ende sijn zoene voldain heeft Ende slaen hem af alle dage vanden boeten of vander zoenen twe scillinge Ende wairt dat hij lage voir
brueken so souden hem die Borgermeistere vander stat wegen geven water ende broot Ende oft voir der zoenen wair so soudt hem geven die geen die die zoene bueren soude of hij mocht hem die zoenequijt scelden of hij woude // Voirt wair yement die mit sinen gelagt
ontginge / ende hem die weerdt of weerdijnne dat verboden had mit orkonde die verbuerde twe pont / uutgenomen die borgers sijn Mer die zellen des anderen dages inder herbergen comen dairt hem hoir weerdt of weerdynne verboden had uut te gaen ende hoir gelach betalen
Deden sij des niet soe verbuerden sij oick twe pont Ende dat gelach ende boeten sal men hem te gader af panden Ende so wat tapper die tonrecht kruende ende niet betugen en mocht die verbuerde twe pont van also menigen als hij tonrecht over gekruent had // Voirt
sal men enen ygeliken van buten alsulke rechten ende gewoenten laten weder varen als onsen ondersaten wedervaert inden lande of steden dait sij woinachtich sijn / het wair oick van vechten of ander ongevalle als dat gebueren mocht Sonder argelist // Ende om dat
Wij Johan here tot Culenborch Ther Lecke ende tot Buesinchem willen dat alle dese rechten ende gewoenten in alre manyeren als voir bescreven stait / vast stede ende onverbroken gehouden warde ten ewigen dagen van ons ende van onsen nakomelingen heren Tot
Culenborch Soe hebben wij Onsen zegel mit goiden voirsien ende bij onser rechter wetentheit aen desen brief doin hangen tot enen rechten getuge ende orkonde der wairheit Alle arglist hier in uutgesceiden Gegeven Int Jair onss heren Dusent
vierhondert zess ende dertich op Sente Martijns dach inden wijnter.
Regest
1436 november 11
Op Sente Martijnsdach in den wynter
Johan, heer van Culemborg, geeft onder goedkeuring van zijn zoon Gheryt nieuwe rechten aan de inwoners van stad en land Culemborg, behoudens zijn onderdanen in het land van Buren, als omschreven in de overeenkomst tussen Buren en Culemborg.
In groene was, met contrazegel, het zegel van Johan heer van Culemborg.
Gedrukt in Voet, pag. 621-627. De bepalingen in deze akte komen overeen met die genoemd in inv.nr. 99a., met dien verstande dat in deze akte ook gesproken wordt over de Culemborgse onderdanen in het land van Buren.
afmetingen in mm: 470 x 282 [^Van der Ven regestnr. 85, Hokke regestnr. 9]
