De Landelijke Stichting Behoud Kleine Gemeenten werd opgericht in 1982. Het initiatief was uitgegaan van de werkgroep stop herindeling Midden-Betuwe, gevestigd in Maurik. In de statuten van de Stichting staat als doelstelling genoemd: 'het beschermen en versterken van de eigen gemeentelijke identiteit en het lokale bestuur. De stichting trachtte dit doel te verwezenlijken door in woord, geschrift en elk ander democratische uitdrukkingsvorm lokaal zelfbewustzijn te bevorderen.

In 1992 kwam het voortbestaan van de Stichting ter discussie. Aanleiding hiervoor was dat de herindelingen van gemeenten een ander karakter kregen. Oorspronkelijk ging het om de vergroting van de bestuurskracht van kleine gemeenten door samenvoeging. De stichting bundelde daarbij de krachten van de lokale aktie- en werkgroepen uit kleine, door opheffing bedreigde gemeenten. In 1992 constateerden leden van de Stichting een wijziging van het beleid bij Binnenlandse Zaken. De doelstelling van de herindelingen werd verlegd naar de vergroting van de bestuurskracht van grote steden en centrumgemeenten. Aangestuurd werd op de vorming van stedelijke knooppunten en regio's. De stichting zag voor zichzelf geen rol meer om mee te denken bij deze bestuurlijke vernieuwingen. Daarbij constateerden leden van de stichting dat er te weinig ondersteuning was vanuit de werkgroepen en ervaarde men de bijdragen bij hoorzittingen zelfs als 'een schijn van folklore'. Het was moeilijk om bestuursleden te vinden. Zo kwam bij de vergadering van het Dagelijks Bestuur van 28 december 1993 de opheffing van de Landelijke Stichting Behoud Kleine Gemeenten ter sprake. Toch heeft de Stichting nog bestaan tot 1999. Toen moest geconcludeerd worden dat de poging tot heropleving van de stichting was mislukt. In de algemene ledenvergadering van 21 juli 1999 werd besloten om de Stichting op te heffen.

Het archief had voor de bewerking een omvang van 4,175 m. Bij de inventarisatie is 1,5 meter vernietigd. De omvang van het archief bedraagt nu 2,675 meter.

door B. van Dijk, 2009